Þóra Karítas Árnadóttir

Dómarabókin er kennd við tímabil dómaranna. Orðið er að því leyti misvísandi að starf dómaranna var ekki fyrst og fremst að dæma í málum manna heldur voru þeir leiðtogar sem kvaddir voru til þegar vá bar að höndum. Þeir voru kappar og bardagamenn sem...

Bókin lýsir því hvernig Gyðingastúlkan Ester verður drottning í Persaveldi. Henni tekst með aðstoð fósturföður síns, Mordekaí, að afstýra ofsóknum gegn Gyðingum í löndum Persakonungs sem valdsmaðurinn Haman, erfðafjandi Gyðinga, hyggst stofna til....

Harmljóðin voru löngum eignuð Jeremía. Þau eru lesin í samkunduhúsum Gyðinga á árlegri sorgarhátíð þeirra til minningar um eyðingu Jerúsalem og musterisins 587 f.Kr. Ljóðin lýsa neyð og örvæntingu þeirra sem drógu fram lífið í rústum Jerúsalem eftir...

Spámaðurinn Jeremía var uppi á síðari hluta sjöundu aldar og í upphafi sjöttu aldar f.Kr. Af ritinu fáum við ýmislegt að vita um líf hans og um engan spámannanna er vitað jafnmikið og hann. Megineinkenni hans er hin sára kvöl yfir að þurfa að hlýða...

Við fyrstu sýn hafa Ljóðaljóðin á sér yfirbragð ofurvenjulegs, veraldlegs ástarljóðs og margir álíta raunar að þannig verði ljóðið best skilið. Túlkun Ljóðaljóðanna í gyðingdómi og kristni var þó löngum með öðrum hætti. Þar var fremur miðað við...

Í Lúkasarguðspjalli er Jesú lýst sem frelsara Gyðinga og frelsara alls heimsins. Höfundur guðspjallsins er Lúkas læknir sem var samstarfsmaður Páls postula (sbr. Kól 4.14) og hann er líka höfundur Postulasögunnar. Bæði ritin eru skrifuð ákveðnum...

Orðskviðirnir eru ágrip af spakmælum Gyðingaþjóðarinnar um margar aldir. Þeir eru auðug náma og liggja sumar æðar langt að. Meginsérkenni þeirrar speki sem birtist á síðum Gamla testamentisins er að finna í Okv 9.10 þar sem talað er um ótta Guðs sem...

Postulasagan er framhald Lúkasarguðspjalls og segir frá því hvernig fagnaðarerindið um hinn upprisna Drottin breiddist út frá Jerúsalem um Júdeu, til Samaríu og allt til endimarka jarðarinnar. Hún hefst með frásögn af uppstigningu Jesú og sendingu...

Prédikarinn telst til spekirita Gamla testamentisins en er þó að mörgu leyti óháð hinni hefðbundnu spekistefnu og dregur í efa fjölmargar niðurstöður hennar. Raunar er efinn áberandi einkenni á boðskap Prédikarans. Prédikarinn hefur að ýmsu leyti...

Rutarbók er meðal þeirra fimm rita sem lesin voru á vissum hátíðum í samkunduhúsum Gyðinga (Rutarbók, Ljóðaljóðin, Prédikar-inn, Harmljóðin og Esterarbók). Í útgáfum Biblíunnar telst Rutarbók til sögurita og kemur á eftir Dómarabókinni, væntanlega...

Sefanía spámaður hefur að öllum líkindum starfað á síðari hluta sjöundu aldar f.Kr, það er í tíð Jósía konungs eins og segir í fyrsta versi ritsins. Ritið hefur að geyma kunnuglegt spámannlegt efni, kjarnyrta lýsingu er þar að finna á reiðidegi...